Rozmowy z naukowcami i twórcami o tym, jak idee i wydarzenia historyczne (systemy polityczne, wojny, władcy) wpływały na kulturę (literaturę, film, sztukę) oraz o tym, jaki był prawdziwy sens tych wydarzeń i co z nich pozostało w naszej pamięci. Audycję prowadzą Marek Stremecki i Michał Wójcik.

Święto Niepodległości jest państwowym świętem od 1989 roku. Wcześniej, w okresie Polski Ludowej, zakazane było celebrowanie rocznic odzyskania Niepodległości. - Jako symbol nowego początku przyjęto 22 lipca. I ten "nowy początek" nie mógł mieć konkurencji - ocenia dr Piotr Osęka. 

Historia bliska

Dlaczego Święto Niepodległości przeszkadzało władzom PRL?

Straty dóbr kultury, których doznała Polska w latach 1939-1945, były wynikiem zarówno działań militarnych, jak i grabieży dokonywanych przez oddziały wojskowe. - Zewnętrzna powłoka Warszawy została odbudowana. Czyli fasady. Natomiast to, co znajdowało się wewnątrz, w kamienicach, pałacach, mieszkaniach prywatnych, tego już nie ma - mówi w radiowej Jedynce Ewa Witkowska z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

"Zostały tylko fasady". Straty w prywatnych zbiorach i artystycznych kolekcjach mieszkańców Warszawy

- Napisałam książkę "Koncern Autokracja. Dyktatorzy, którzy chcą rządzić światem" nie po to, by ludzi przestraszyć, by mówili, że wszystko się skończyło, nie ma miejsca na demokrację liberalną na świecie. Ja napisałam ją, by ludzie zaczęli bronić tej demokracji - powiedziała w audycji "Historia bliska" Anne Applebaum, amerykańska dziennikarka, politolożka i autorka książek poświęconych historii XX wieku.

Czy światu zagraża międzynarodówka dyktatur? Anne Applebaum: wszystko zależy od ludzi, od ich zaangażowania

Rok 1989 był w polskiej historii rokiem przełomowym. Zdaniem gościa audycji "Historia bliska", dr. Michała Przeperskiego, pod względem politycznym na pierwszy plan wysuwa się Okrągły Stół. - Gdyby nie to wydarzenie, nie byłoby żadnych zmian w naszym kraju. Nie byłoby wyborów, nie byłoby Mazowieckiego i nie byłoby powrotu orła z koroną i złotymi szponami - przekonuje. 

Okrągły Stół, wybory 4 czerwca i Tadeusz Mazowiecki. Jaki był rok 1989?

"Książę" to książka, w której Monika Śliwińska odkrywa nieznane fakty z życia jednej z najważniejszych postaci Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Wpływowego krytyka teatralnego i polemisty, inspirującego, a zarazem kontrowersyjnego. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. 

Pediatra, satyryk i tłumacz literatury francuskiej. Co wiemy o Tadeuszu Boyu-Żeleńskim?

Dzienniki Andrzeja Wajdy to dzieło niezwykłe i monumentalne. Pierwsze notatki artysta zapisywał już w roku 1942, a po krótkiej przerwie, w roku 1948, zaczął prowadzić je regularnie, niemal do samej śmierci w roku 2016. Zdaniem ekspertów, prawie siedemdziesiąt lat systematycznej diarystyki to dokonanie bezprecedensowe.

"Notesy 1942-2016". O czym w swoich dziennikach pisał Andrzej Wajda?

W Warszawie kończą się właśnie obchody 80. rocznicy powstania warszawskiego. 80 lat to bardzo dużo. W zasadzie można by spokojnie zacząć zapominać o tych wydarzeniach, tymczasem dzieje się zupełnie przeciwnie - wydaje się, że pamięć, celebracja powstania jest coraz większa.

Mikrohistorie, lokalne upamiętnienia, detale. Jak będzie ewoluowała pamięć o powstaniu warszawskim?

"Barykady '44" to opowieść o symbolu powstańczego oporu, nadziei i o ludziach, którzy budowali barykady, ginęli na nich, ratowali innych, żyli w ich cieniu, marzyli na nich o wolnej Polsce. O książce w audycji "Historia bliska" opowiadał jej autor - Sebastian Pawlina. 

Książka "Barykady '44". Powstanie warszawskie widziane z innej perspektywy 

Sto lat temu, 5 września 1924 roku, Polska mogła się stać innym krajem. Krajem brunatnym, może nawet czarnym, a na pewno pogromowym.

"Polska sprawa Dreyfusa". Kto próbował zabić prezydenta Stanisława Wojciechowskiego?

Mija 35 lat, odkąd 12 września 1989 roku został zaprzysiężony rząd Tadeusza Mazowieckiego - pierwszego niekomunistycznego premiera od końca II wojny światowej. 

Podcasty

Historia bliska

Playlista

Historia bliska